Βοτανική Ορολογία :: Γράμμα Έψιλον

Γράμμα Έψιλον (Ε, ε)

Εκχλοίωση (etiolation): στη φωτογραφία 1 αυτοί οι λεπτόκορμοι βλαστοί που δείχνουν τα βέλη, είναι από το φυτό Tradescantia spathacea. Αναπτύχθηκαν σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού και έτσι τα μεσογονάτια διαστήματα είναι τόσο μεγάλα. Στη φωτογραφία 2 είναι έπειτα από τρεις εβδομάδες, με έκθεση σε πιο δυνατό φως. Τέλος, πιο κάτω, στο λήμμα εκχλοίωση, φαίνεται το φυτό ανεπτυγμένο σε συνθήκες κανονικού φωτός.

Βοτανική Ορολογία/Λεξικό/Γλωσσάρι/Φυσιολογία για ορχιδέες, παχύφυτα και εν γένει για καλλωπιστικά φυτά εσωτερικού χώρου

Πλοήγηση :: Όροι στα Ελληνικά: Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω
Πλοήγηση :: Ξενόγλωσσοι Όροι: A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
Για να βρείτε γρήγορα τον όρο αναζήτησης σε αυτήν τη σελίδα, πατήστε Ctrl + F ή ⌘-F (Mac) και χρησιμοποιήστε το πεδίο εύρεσης.

---

ενημέρωση: 8 Φεβρουαρίου 2019

εδαφοκαλυπτικό [procumbent]: φυτό με ανάπτυξη στελεχών που απλώνονται κατά μήκος του εδάφους αλλά δεν ριζοβολούν στους κόμβους. Δεν βρίσκεται τόσο κοντά στο έδαφος όσο το φυτό με έρπουσα δομή στελέχους (prostrate). Αυτά είναι τα εδαφοκαλυπτικά φυτά, ιδανικά για εδαφοκάλυψη σε κήπους, παρτέρια. Παράδειγμα: Evolvulus.

εκχλοίωση [etiolation]: καλείται επίσης και ώχρωση. Είναι η ταχεία/μη-κανονική ανάπτυξη του φυτού καθ' ύψος σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού, όπου οι βλαστοί του φυτού επιμηκύνονται κατά αφύσικο τρόπο, ενώ παράλληλα οι βλαστοί γίνονται μαλακοί και εύθραυστοι και το φυτό δεν μπορεί να επιδείξει τον φυσικό του χρωματισμό. Πιο συγκεκριμένα: Το ορατό φως αντιστοιχεί στο τμήμα της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας με μήκη κύματος από 380 nm (ιώδες) μέχρι 750 nm (σκοτεινό κόκκινο) περίπου. Παρόλο που τόσο η υπεριώδης όσο και η υπέρυθρη ακτινοβολία παρουσιάζουν επίσης βιολογικές δράσεις, το ορατό φως αποτελεί την ενεργειακή πηγή των φυτών και κατά συνέπεια όλων των ζωντανών οργανισμών. Εκτός όμως από την άμεση παροχή ενέργειας για τις αναπτυξιακές ανάγκες των φυτών, το ορατό φως διαδραματίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της αύξησης και της ανάπτυξης γενικότερα. Σ’ όλες τις περιπτώσεις απορρόφησης και βιολογικής δράσης του φωτός απαιτείται η παρουσία και η διαμεσολάβηση ειδικών χημικών ουσιών, δηλαδή των χρωστικών. Οι τρεις κύριες ομάδες χρωστικών οι οποίες συνδέονται με τις βασικές αντιδράσεις των φυτών στο φως είναι οι χλωροφύλλες (φωτοσύνθεση), το φυτόχρωμα (φωτομορφογένεση) και το μονονουκλεοτίδιο της φλαβίνης (φωτοτροπισμός)^[1]. Βλέπε και αποώχρωση.

Εκχλοίωση (etiolation): στη φωτογραφία είναι ένα από τα φυτά της πρώτης φωτογραφίας (στην κορυφή της σελίδας) φωτογραφημένο έπειτα από τρεις μήνες έκθεσης σε συνθήκες επαρκούς φωτός. Παρατηρούμε πως επανήλθε η φυσιολογική ανάπτυξη στο φυτό, στα μεσογονάτια διαστήματα, τα χρώματα έγιναν έντονα και το φυτό όντας υγιές μπόρεσε να ανθοφορήσει επιτυχώς.

ελαφρόπετρα [pumice]: η ελαφρόπετρα είναι ένα χημικά αδρανές, πορώδες, ηφαιστειογενές ορυκτό, κατάλληλο για τον αερισμό του εδάφους. Οι ιδιότητές του είναι παρόμοιες με τα υπόλοιπα υποστρώματα αερισμού: περλίτης, βερμικουλίτης, ατταπουλγίτης, ζεόλιθος. Για περισσότερα βλέπε το άρθρο: ελαφρόπετρα.

εναέριες ρίζες [aerial roots]: οι εναέριες ρίζες είναι ρίζες πάνω από το έδαφος. Είναι σχεδόν πάντα τυχαίες (adventitious). Αναπτύσσονται από πολλά και πολύ διαφορετικά μεταξύ τους φυτά και ο ρόλος τους διαφέρει αναλόγως των συνηθειών του κάθε φυτού. Έτσι, για παράδειγμα, οι εναέριες ρίζες στις ορχιδέες χρησιμοποιούνται για διαπνοή, ενυδάτωση αλλά και φωτοσύνθεση, ενώ, σε διαφορετικά σημεία της εναέριας ρίζας των ορχιδεών μπορούμε να βρούμε τελείως διαφορετικές λειτουργίες. Σε ένα σημείο της ρίζας απορροφάται η υγρασία από το περιβάλλον, ενώ σε ένα άλλο σημείο οι ρίζα εκεί είναι υδατοστεγής, έτσι ώστε να μην εξατμίζεται η υγρασία, παρά να απορροφάται από το φυτό. Σε άλλα είδη φυτών οι λειτουργίες των εναέριων ριζών είναι διαφορετικές, όπως ο Αγγλικός Κισσός, ο οποίος χρησιμοποιεί τα εναέρια ριζίδια για αναρρίχηση.

ενδημικό [native]: φυτικό είδος αυτοφυές σε ορισμένο μόνο τόπο ή περιοχή, αποτέλεσμα γεωγραφικής ή φυσιολογικής απομό­νωσής του^[1].

ενδοειδικό [intraspecific]: (ταξινομία) Μεταξύ των μελών του ίδιου είδους. Για κάποιο υβρίδιο για παράδειγμα, που δημιουργήθηκε με φυτά του ίδιου είδους^[2].  Τα υβρίδια μεταξύ δύο διαφορετικών ειδών του ίδιου γένους έχουν ένα μικρό λατινικό γράμμα "x" μεταξύ του ονόματος γένους και του ονόματος του είδους. Παράδειγμα: Aloe x nobilis, η οποία προήλθε από τη διασταύρωση Aloe perfoliata x Aloe brevifolia. Τα υβρίδια από την άλλη που προέρχονται από διασταύρωση μεταξύ δύο διαφορετικών γενών (όπως Aloe με Haworthia → Alworthia) ξεκινούν με ένα κεφαλαίο λατινικό γράμμα «X» (βλέπε τον όρο διαγενικό πιο πάνω). Παράδειγμα: X Alworthia 'Black Gem'.

εντομογαμές ή εντομόφιλο [entomophilous]: φυτό στο οποίο η επικονίαση γίνεται με τα έντομα. Η προσέλκυση των εντόμων από τα άνθη γίνεται με διάφορους τρόπους, νέκταρ που παράγεται από νεκτάρια, αύξηση του μεγέθους και ζωηρός χρωματισμός των πετάλων, προσομοίωση ανθέων με το σχήμα το χρώμα και την οσμή των θηλυκών εντόμων κ.λ.π^[3].

επιστημονική ονομασία: βλέπε: Διωνυμική ονοματολογία.

επίφυτο [epiphyte]: κάθε φυτό το οποίο αναπτύσσεται πάνω σε άλλο φυτό ή αντικείμενο, χωρίς να παρασιτεί σε αυτό αλλά χρησιμοποιώντας το για υποστήριξη, αναπτύσσεται πάνω από την επιφάνεια του εδάφους και δεν έχει ρίζες στο έδαφος^[4]. Μια ενδιαφέρουσα ομάδα φυτών είναι επίσης και οι επίφυτοι κάκτοι. Για περισσότερα βλέπε το άρθρο: Κάκτοι της Ζούγκλας. Τα φυτά που αναπτύσσονται επάνω σε βράχια ή πέτρες έχουν άλλη ονομασία, ονομάζονται λιθόφυτα.

έρπον, πρηνές (στέλεχος) [prostrate]: ένα φυτό με δομή στελέχους η οποίο κείτεται επίπεδα στο έδαφος. Βλέπε και εδαφοκαλυπτικό πιο πάνω.

Ευφορβία: Euphorbia

Ευφορβιοειδή [Euphorbiaceae]: οικογένεια φυτών με 228 - επί του παρόντος - καταγεγραμμένα γένη φυτών^[5]. Ετυμολογία: <Euphorbia (Ευφορβία) + -aceae (-οειδή)^[6]>. Βλέπε και Euphorbia obesa.

ευχυμία [succulence]: στη βοτανική ο όρος ευχυμία αναφέρεται στα διογκωμένα, σαρκώδη, ζουμερά φυλλοκλάδια των παχύφυτων και την ισορροπημένη τους χημική σύσταση.

δομή φύλλου· εικόνα: science-art.com - Προσαρμογή από το ΚΠΕ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ

εφυμενίδα [cuticle]: αδιάβροχος υμένας που καλύπτει εξωτερικά την επιδερμίδα του φύλλου και του οποίου το πάχος κυμαίνεται ανάλογα με τις συνθήκες του περιβάλλοντος. Για παράδειγμα στα παχύφυτα η εφυμενίδα είναι εξαιρετικά αδιαπέραστη.


__________
Παραπομπές

1. Smith 1982, Von Arnim & Deng 1996, Fankhauser & Chory 1997, Kami et al. 2010, Kharshiing & Sinha 2015, Hernández & Kubota 2016
2. wiktionary: intraspecific
3. botany.gr: ορολογία Δ - Ι
4. βικιλεξικό: επίφυτο
5. POWO: οικογένεια Euphorbiaceae
6. Κανόνες μεταγραφής ταξινομικών βαθμίδων: Πίνακας με τις καταλήξεις
.