Κοινή ονομασία: κάκτος του Πάσχα, Πασχαλινός κάκτος, Πασχαλιάτικος κάκτος, Χατιόρα, Easter cactus, Whitsun cactus
Διώνυμο: Schlumbergera gaertneri, Σλουμπεργκέρα η γκαρτνέρι [1, 4]
Βασιώνυμο: Epiphyllum russellianum var. gaertneri [2]
Συνώνυμα: Epiphyllopsis gaertneri var. serrata, Epiphyllopsis gaertneri var. tiburtii, Epiphyllum gaertneri, Epiphyllum makoyanum, Epiphyllum russellianum var. gaertneri, Hatiora gaertneri, Rhipsalidopsis gaertneri, Rhipsalidopsis gaertneri var. tiburtii
Κατάσταση διατήρησης[2, 5]
Η Schlumbergera gaertneri συμπεριλαμβάνεται στο Παράρτημα II της σύμβασης CITES – η ζώνη εμπορίου είναι ελεγχόμενη σε παγκόσμια κλίμακα ούτως ώστε να αποφευχθεί ασυμβίβαστη χρήση σε σχέση με την επιβίωση του είδους.
Τοξικότητα: δεν είναι τοξική[7].
Ανθοφορία: ανθίζει τέλη Απριλίου με αρχές Μαΐου· τα άνθη έχουν ένα αστεροειδές σχήμα, μεγέθους περί τα 7,5 εκ. σε πλάτος και είναι χρώματος πορφυρού. Η ανθοφορία εμφανίζεται στο άκρο των ενήλικων φυλλοκλαδίων (βλαστών). Αμέσως μετά τη λήξη της ανθοφορίας, η Schlumbergera gaertneri χρειάζεται ένα μήνα ανάπαυσης. Κατά αυτή την περίοδο ελαχιστοποιούμε το πότισμα κρατώντας το υπόστρωμα ελαφρώς νωπό.
Άρωμα: όχι
Θερμοκρασία: 24 με 27℃ από άνοιξη έως και το φθινόπωρο. Η θερμοκρασία, μαζί με το φως, είναι οι δυο σημαντικότεροι παράγοντες που παρακινούν την ανάπτυξη μπουμπουκιών σε αυτούς τους κάκτους. Αρχές Ιανουαρίου τοποθετούμε την Σλουμπεργκέρα γκαρτνέρι σε ένα πιο δροσερό χώρο για να διαχειμάσει. Η θερμοκρασίες αυτή την περίοδο χρειάζεται να είναι στους 10 με 16℃ την ημέρα και στους 7 με 13℃ τη νύχτα. Ορισμένα φυτά είναι γνωστό ότι επιβιώνουν σε θερμοκρασίες τόσο χαμηλές όσο 4℃, αλλά αυτό δεν είναι εγγυημένο. Τα φυτά που έχουν πιο ανοιχτόχρωμα λουλούδια, εάν είναι εκτεθειμένα σε θερμοκρασίες κάτω από 10℃, είναι γνωστό ότι παράγουν λουλούδια τα οποία είναι πιο ροζ από το συνηθισμένο: αυτό είναι προσωρινό και θα ξανασυμβεί μόνο όταν επαναληφθεί η έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες.
Όταν αρχίσουν να σχηματίζονται μπουμπούκια, δεν αφήνουμε τα φυτά σε θερμοκρασίες πάνω από 32℃. Οι παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες μπορούν να προκαλέσουν πτώση των μπουμπουκιών/λουλουδιών. Κατά την περίοδο του καλοκαιριού ωστόσο η θερμοκρασία των 32℃ είναι εντάξει (αν και όχι ιδανική), όταν δεν υπάρχουν μπουμπούκια.
Φως: σε εσωτερικούς χώρους, χρειάζεται έμμεσο φως κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και μια τοποθεσία με περισσότερες ώρες ηλιοφάνεια κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Ο κάκτος Schlumbergera gaertneri στρεσάρεται αρκετά όταν εκτίθεται συνεχόμενα σε ηλιόλουστη τοποθεσία το καλοκαίρι. Προτιμά περισσότερο τον έμμεσο φωτισμό[6].
Το μήκος της ημέρας είναι μέρος της ώθησης για το σχηματισμό μπουμπουκιών: Η Schlumbergera gaertneri δεν θα ανθίσει αν η ημέρα είναι μεγαλύτερη από έντεκα ώρες. Διατηρώντας το φυτό σε ένα δωμάτιο όπου τα φώτα είναι αναμμένα για πάνω από 10 ώρες τη μέρα, μπορεί να την αποτρέψει από το να αναπτύξει μπουμπούκια. Προφανώς, ακόμη και ένα φωτιστικό που φωτίζει μέσα από ένα παράθυρο δύναται να είναι αρκετό για να καθυστερήσει ή να αποτρέψει την άνθηση.
Υγρασία: ~60% – 80% · η Schlumbergera gaertneri ευνοείται από καθημερινό ψεκασμό, ακόμη και κατά τη χειμερινή περίοδο ανάπαυσης, μόνο που αυτή την περίοδο με τις χαμηλές θερμοκρασίες, ψεκάζουμε ελαφρώς και μόνο κατά τη διάρκεια του μεσημεριού που η θερμοκρασία είναι υψηλότερη.
Υπόστρωμα: για να εξασφαλιστεί η σωστή αποστράγγιση του νερού, χρησιμοποιούμε μια γλάστρα με επαρκείς οπές αποστράγγισης και ένα καλά αποστραγγιζόμενο μείγμα υποστρώματος (κατά προτίμηση ελαφρώς όξινο). Ένα μείγμα που να αποτελείται από 50% σφάγνο (peat moss), 20% χώμα για φυτά εσωτερικού χώρου, 10% χώμα για κάκτους και 10% ελαφρόπετρα, είναι ένα κατάλληλο μείγμα για τον κάκτο Schlumbergera gaertneri. Αν και ως επίφυτοι και λιθόφυτοι κάκτοι θα ανεχθούν ακόμη και πιο φτωχό υπόστρωμα. Για περισσότερα βλέπε και το άρθρο: Χώμα για Παχύφυτα.
Πότισμα: δεν αφήνουμε ποτέ το φυτό να παραμένει μουλιασμένο σε νερό, παρά κρατάμε το υπόστρωμα ομοιόμορφα υγρό από περίπου τον Μάρτιο έως το τέλος της ανθοφορίας, περίπου μέσα Μαΐου. Η Χατιόρα θα ανεχθεί ελαφρώς πιο ξηρές συνθήκες από αυτές, εάν χρειαστεί, αν και μπορεί να παρατηρήσουμε βραδύτερη ανάπτυξη εάν το φυτό παραμείνει ξηρότερο. Προσέχουμε ιδιαίτερα να μην υπερχειλίσουμε το φυτό σε χαμηλές θερμοκρασίες: αυτό το καθιστά πολύ πιο επιρρεπές σε σήψη. Σχετικά με αυτό βλέπε και το άρθρο: Σήψη στα παχύφυτα: Πρόληψη και Αντιμετώπιση.
Λίπανση: λιπαίνουμε κάθε δυο εβδομάδες με ένα ισορροπημένο μείγμα (10–10–10) εκτός από την περίοδο ανάπαυσης πριν και μετά την ανθοφορία.
Μεταφύτευση: ποτέ δεν μεταφυτεύουμε τη Schlumbergera gaertneri κατά τη διάρκεια ανθοφορίας ή κατά τον ένα μήνα ανάπαυσης του φυτού μετά την ανθοφορία. Η καλύτερη περίοδος μεταφύτευσης είναι το χειμώνα. Κατά τη μεταφύτευση αφαιρούμε προσεκτικά μόνο το χώμα προσέχοντας να μην τραυματίσουμε το ριζικό σύστημα του φυτού.
Πολλαπλασιασμός: με μοσχεύματα φυλλοκλαδίων (βλαστών) ή (σπανιότερα και πιο χρονοβόρα) με σπόρους.
Δυνητικά προβλήματα: ο κάκτος Schlumbergera gaertneri δεν προσβάλλεται εύκολα από ψευδόκοκκο όπως άλλα φυτά και είναι γενικά ανθεκτικός σε ασθένειες. Όταν διατηρείται σε εξωτερικό χώρο ενδέχεται να υπάρξουν ενοχλήσεις από σαλιγκάρια.
Ο κάκτος Schlumbergera gaertneri δεν θα ανθίσει τον επόμενο χρόνο εάν ποτιζόταν αρκετά ή εάν είχε λιπανθεί κατά τον ένα μήνα ανάπαυσης μετά την ανθοφορία.
Τα άνθη της επόμενης χρονιάς θα είναι μικρότερου μεγέθους εάν επιτρέψαμε στο φυτό να σπαταλήσει ενέργεια αναπτύσσοντας καρπούς. Για να το αποτρέψουμε αυτό, αφαιρούμε τα μαραμένα άνθη αμέσως από το φυτό.
Μόλις δούμε μπουμπούκια στο φυτό, το μετακινούμε αμέσως στο δωμάτιο με τα απαραίτητα επίπεδα θερμοκρασίας και φωτός για την ολοκλήρωση της ανθοφορίας.
Το υπερβολικό πότισμα θα έχει ως αποτέλεσμα την απόσπαση των φυλλοκλαδίων του φυτού χωρίς προφανή λόγο. Αυτά τα φυλλοκλάδια μπορούμε να τα φυτέψουμε εκ νέου.
Το ελάχιστο πότισμα θα επιφέρει επίσης προβλήματα, με τα φυλλοκλάδια να γέρνουν προς τα κάτω και να κιτρινίζουν. Για να αντιστρέψουμε την κατάσταση, αυξάνουμε σταδιακά το πότισμα κατά τη διάρκεια των επόμενων εβδομάδων. Υπερβολικό νερό σε σύντομο χρόνο θα σοκάρει το φυτό και θα προκαλέσει και πάλι την πτώση των φυλλοκλαδίων του.
Παραπομπές
1. Για τη μεταγραφή του διώνυμου στα ελληνικά βλέπε: Schlumbergera, Hatiora και gaertneri.
2. tropicos: Hatiora gaertneri
3. ITIS: Hatiora gaertneri
4. POWO: Schlumbergera gaertneri
5. Biodiversity Heritage Library: Hatiora gaertneri
6. Cacti and Succulents, Hans Hecht
Διώνυμο: Schlumbergera gaertneri, Σλουμπεργκέρα η γκαρτνέρι [1, 4]
Βασιώνυμο: Epiphyllum russellianum var. gaertneri [2]
Συνώνυμα: Epiphyllopsis gaertneri var. serrata, Epiphyllopsis gaertneri var. tiburtii, Epiphyllum gaertneri, Epiphyllum makoyanum, Epiphyllum russellianum var. gaertneri, Hatiora gaertneri, Rhipsalidopsis gaertneri, Rhipsalidopsis gaertneri var. tiburtii
ενημέρωση: 15 Φεβρουαρίου 2019
κωδικός συλλογής: 180201-02
κωδικός συλλογής: 180201-02
 |
| Schlumbergera gaertneri [Σλουμπεργκέρα η γκαρτνέρι]. |
Προέλευση και Οικότοπος[4]
Η Schlumbergera gaertneri είναι ένας πολυετής επίφυτος ή λιθόφυτος κάκτος με θαμνοειδή τύπο ανάπτυξης και σαρκώδη φύλλα και ως εκ τούτου είναι και παχύφυτο. Ανήκει στην οικογένεια των Κακτοειδών (Cactaceae) και στη φύση απαντά στη νότια Βραζιλία.Κατάσταση διατήρησης[2, 5]
Η Schlumbergera gaertneri συμπεριλαμβάνεται στο Παράρτημα II της σύμβασης CITES – η ζώνη εμπορίου είναι ελεγχόμενη σε παγκόσμια κλίμακα ούτως ώστε να αποφευχθεί ασυμβίβαστη χρήση σε σχέση με την επιβίωση του είδους.
Πληροφορίες καλλιέργειας
Μέγιστη ανάπτυξη: έως 65 εκ.Τοξικότητα: δεν είναι τοξική[7].
Ανθοφορία: ανθίζει τέλη Απριλίου με αρχές Μαΐου· τα άνθη έχουν ένα αστεροειδές σχήμα, μεγέθους περί τα 7,5 εκ. σε πλάτος και είναι χρώματος πορφυρού. Η ανθοφορία εμφανίζεται στο άκρο των ενήλικων φυλλοκλαδίων (βλαστών). Αμέσως μετά τη λήξη της ανθοφορίας, η Schlumbergera gaertneri χρειάζεται ένα μήνα ανάπαυσης. Κατά αυτή την περίοδο ελαχιστοποιούμε το πότισμα κρατώντας το υπόστρωμα ελαφρώς νωπό.
Άρωμα: όχι
Θερμοκρασία: 24 με 27℃ από άνοιξη έως και το φθινόπωρο. Η θερμοκρασία, μαζί με το φως, είναι οι δυο σημαντικότεροι παράγοντες που παρακινούν την ανάπτυξη μπουμπουκιών σε αυτούς τους κάκτους. Αρχές Ιανουαρίου τοποθετούμε την Σλουμπεργκέρα γκαρτνέρι σε ένα πιο δροσερό χώρο για να διαχειμάσει. Η θερμοκρασίες αυτή την περίοδο χρειάζεται να είναι στους 10 με 16℃ την ημέρα και στους 7 με 13℃ τη νύχτα. Ορισμένα φυτά είναι γνωστό ότι επιβιώνουν σε θερμοκρασίες τόσο χαμηλές όσο 4℃, αλλά αυτό δεν είναι εγγυημένο. Τα φυτά που έχουν πιο ανοιχτόχρωμα λουλούδια, εάν είναι εκτεθειμένα σε θερμοκρασίες κάτω από 10℃, είναι γνωστό ότι παράγουν λουλούδια τα οποία είναι πιο ροζ από το συνηθισμένο: αυτό είναι προσωρινό και θα ξανασυμβεί μόνο όταν επαναληφθεί η έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες.
Όταν αρχίσουν να σχηματίζονται μπουμπούκια, δεν αφήνουμε τα φυτά σε θερμοκρασίες πάνω από 32℃. Οι παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες μπορούν να προκαλέσουν πτώση των μπουμπουκιών/λουλουδιών. Κατά την περίοδο του καλοκαιριού ωστόσο η θερμοκρασία των 32℃ είναι εντάξει (αν και όχι ιδανική), όταν δεν υπάρχουν μπουμπούκια.
Φως: σε εσωτερικούς χώρους, χρειάζεται έμμεσο φως κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και μια τοποθεσία με περισσότερες ώρες ηλιοφάνεια κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Ο κάκτος Schlumbergera gaertneri στρεσάρεται αρκετά όταν εκτίθεται συνεχόμενα σε ηλιόλουστη τοποθεσία το καλοκαίρι. Προτιμά περισσότερο τον έμμεσο φωτισμό[6].
Το μήκος της ημέρας είναι μέρος της ώθησης για το σχηματισμό μπουμπουκιών: Η Schlumbergera gaertneri δεν θα ανθίσει αν η ημέρα είναι μεγαλύτερη από έντεκα ώρες. Διατηρώντας το φυτό σε ένα δωμάτιο όπου τα φώτα είναι αναμμένα για πάνω από 10 ώρες τη μέρα, μπορεί να την αποτρέψει από το να αναπτύξει μπουμπούκια. Προφανώς, ακόμη και ένα φωτιστικό που φωτίζει μέσα από ένα παράθυρο δύναται να είναι αρκετό για να καθυστερήσει ή να αποτρέψει την άνθηση.
Υγρασία: ~60% – 80% · η Schlumbergera gaertneri ευνοείται από καθημερινό ψεκασμό, ακόμη και κατά τη χειμερινή περίοδο ανάπαυσης, μόνο που αυτή την περίοδο με τις χαμηλές θερμοκρασίες, ψεκάζουμε ελαφρώς και μόνο κατά τη διάρκεια του μεσημεριού που η θερμοκρασία είναι υψηλότερη.
Υπόστρωμα: για να εξασφαλιστεί η σωστή αποστράγγιση του νερού, χρησιμοποιούμε μια γλάστρα με επαρκείς οπές αποστράγγισης και ένα καλά αποστραγγιζόμενο μείγμα υποστρώματος (κατά προτίμηση ελαφρώς όξινο). Ένα μείγμα που να αποτελείται από 50% σφάγνο (peat moss), 20% χώμα για φυτά εσωτερικού χώρου, 10% χώμα για κάκτους και 10% ελαφρόπετρα, είναι ένα κατάλληλο μείγμα για τον κάκτο Schlumbergera gaertneri. Αν και ως επίφυτοι και λιθόφυτοι κάκτοι θα ανεχθούν ακόμη και πιο φτωχό υπόστρωμα. Για περισσότερα βλέπε και το άρθρο: Χώμα για Παχύφυτα.
Πότισμα: δεν αφήνουμε ποτέ το φυτό να παραμένει μουλιασμένο σε νερό, παρά κρατάμε το υπόστρωμα ομοιόμορφα υγρό από περίπου τον Μάρτιο έως το τέλος της ανθοφορίας, περίπου μέσα Μαΐου. Η Χατιόρα θα ανεχθεί ελαφρώς πιο ξηρές συνθήκες από αυτές, εάν χρειαστεί, αν και μπορεί να παρατηρήσουμε βραδύτερη ανάπτυξη εάν το φυτό παραμείνει ξηρότερο. Προσέχουμε ιδιαίτερα να μην υπερχειλίσουμε το φυτό σε χαμηλές θερμοκρασίες: αυτό το καθιστά πολύ πιο επιρρεπές σε σήψη. Σχετικά με αυτό βλέπε και το άρθρο: Σήψη στα παχύφυτα: Πρόληψη και Αντιμετώπιση.
Λίπανση: λιπαίνουμε κάθε δυο εβδομάδες με ένα ισορροπημένο μείγμα (10–10–10) εκτός από την περίοδο ανάπαυσης πριν και μετά την ανθοφορία.
Μεταφύτευση: ποτέ δεν μεταφυτεύουμε τη Schlumbergera gaertneri κατά τη διάρκεια ανθοφορίας ή κατά τον ένα μήνα ανάπαυσης του φυτού μετά την ανθοφορία. Η καλύτερη περίοδος μεταφύτευσης είναι το χειμώνα. Κατά τη μεταφύτευση αφαιρούμε προσεκτικά μόνο το χώμα προσέχοντας να μην τραυματίσουμε το ριζικό σύστημα του φυτού.
Πολλαπλασιασμός: με μοσχεύματα φυλλοκλαδίων (βλαστών) ή (σπανιότερα και πιο χρονοβόρα) με σπόρους.
Δυνητικά προβλήματα: ο κάκτος Schlumbergera gaertneri δεν προσβάλλεται εύκολα από ψευδόκοκκο όπως άλλα φυτά και είναι γενικά ανθεκτικός σε ασθένειες. Όταν διατηρείται σε εξωτερικό χώρο ενδέχεται να υπάρξουν ενοχλήσεις από σαλιγκάρια.
Ο κάκτος Schlumbergera gaertneri δεν θα ανθίσει τον επόμενο χρόνο εάν ποτιζόταν αρκετά ή εάν είχε λιπανθεί κατά τον ένα μήνα ανάπαυσης μετά την ανθοφορία.
Τα άνθη της επόμενης χρονιάς θα είναι μικρότερου μεγέθους εάν επιτρέψαμε στο φυτό να σπαταλήσει ενέργεια αναπτύσσοντας καρπούς. Για να το αποτρέψουμε αυτό, αφαιρούμε τα μαραμένα άνθη αμέσως από το φυτό.
Μόλις δούμε μπουμπούκια στο φυτό, το μετακινούμε αμέσως στο δωμάτιο με τα απαραίτητα επίπεδα θερμοκρασίας και φωτός για την ολοκλήρωση της ανθοφορίας.
Το υπερβολικό πότισμα θα έχει ως αποτέλεσμα την απόσπαση των φυλλοκλαδίων του φυτού χωρίς προφανή λόγο. Αυτά τα φυλλοκλάδια μπορούμε να τα φυτέψουμε εκ νέου.
Το ελάχιστο πότισμα θα επιφέρει επίσης προβλήματα, με τα φυλλοκλάδια να γέρνουν προς τα κάτω και να κιτρινίζουν. Για να αντιστρέψουμε την κατάσταση, αυξάνουμε σταδιακά το πότισμα κατά τη διάρκεια των επόμενων εβδομάδων. Υπερβολικό νερό σε σύντομο χρόνο θα σοκάρει το φυτό και θα προκαλέσει και πάλι την πτώση των φυλλοκλαδίων του.
Αναλυτικότερες πληροφορίες
Για περισσότερες πληροφορίες και εντοπισμό των διαφορών ανάμεσα στους γιορτινούς αυτούς κάκτους, υπάρχει και η ανάρτηση: Schlumbergera spp., CVs. και Hatiora gaertneri [Σλουμπεργκέρα, Χατιόρα].Φωτογραφίες και Ιστορικό
^ 12 Αυγούστου 2018: παραλίγο να έχανα το ένα μόσχευμα (αυτό που είναι πίσω). Δεν είναι ανθεκτικό φυτό στην ξηρασία. Ευτυχώς όμως αφότου το πότισα επανήλθε. |
 ^ 5 Απριλίου 2018:1 έκοψα το χαλασμένο τμήμα και φύτεψα εκ νέου το επάνω κομμάτι. Προς έκπληξή μου και ακριβώς δυο μήνες αργότερα το συγκεκριμένο μόσχευμα ρίζωσε και μάλιστα πιο γρήγορα από το διπλανό του. Έχω την αίσθηση ότι και το άλλο μόσχευμα έχει ριζώσει αλλά ίσως χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να δώσει τη νέα ανάπτυξη. |
 ^ 5 Φεβρουαρίου 2018: μόλις τρεις μέρες αργότερα, το κατώτερο τμήμα του μακρύτερου μοσχεύματος με τα δυο φυλλοκλάδια, άρχισε να νερουλιάζει. Η φωτογραφία είναι θολή, είναι τραβηγμένη με το κινητό μου. |
^ 2 Φεβρουαρίου 2018: Μαζί με τα δυο παράφυτα από Sansevieria trifasciata 'Golden Hahnii' και πιάνοντας κουβέντα με την κοπέλα που μου τα χάρισε, επεκταθήκαμε και προς τους επιφυτικούς κάκτους και έτσι μου έδωσε και αυτά τα δυο μικρά μοσχεύματα φύλλου. Εξαιρετικό άτομο, από ό,τι μου είπε η ίδια, είχε εργαστεί επί πολλά χρόνια στο παρελθόν σε δουλειές σχετικές με φυτά και αργότερα είχε δικό της θερμοκήπιο. |
Παραπομπές
1. Για τη μεταγραφή του διώνυμου στα ελληνικά βλέπε: Schlumbergera, Hatiora και gaertneri.
2. tropicos: Hatiora gaertneri
3. ITIS: Hatiora gaertneri
4. POWO: Schlumbergera gaertneri
5. Biodiversity Heritage Library: Hatiora gaertneri
6. Cacti and Succulents, Hans Hecht
7. Λίστα με τα ασφαλή και τοξικά φυτά - Letter S
. Hatiora gaertneri, Χατιόρα γκαρτνέρι, φροντίδα, περιποίηση, μεταφύτευση, πληροφορίες
. Hatiora gaertneri, Χατιόρα γκαρτνέρι, φροντίδα, περιποίηση, μεταφύτευση, πληροφορίες
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου